Verhaal van Mirjam

Sta je stevig in je schoenen? Kom dan bij het Instituut Verbeeten werken. Zo luidde het berichtje in een tijdschrift voor een vrijwillige gastvrouw bij het Instituut Verbeeten. Mirjam Kerkhofs dacht ‘ja, dat sta ik’, solliciteerde en werkt nu alweer 19 jaar elke woensdagochtend als gastvrouw bij het instituut. Mirjam: “Je ziet elke week weer mensen die met kanker te maken hebben. Zowel patiënten als dierbaren. Ik schenk niet alleen koffie of thee, maar ondersteun hen met persoonlijke gesprekken of een stukje aandacht. Ik zie mezelf als schakel tussen de patiënt die achter de deur van de behandelkamer verdwijnt en de dierbare die in de wachtkamer achterblijft, en daar krijg ik dankbaarheid en voldoening voor terug.”

Tekst en fotografie: Hans Peters

Instituut Verbeeten is gespecialiseerd in radiotherapie en nucleaire geneeskunde en levert zorg op maat. Want elke patiënt is anders, dus ook elke behandelmethode. Mirjam: “Er komen patiënten die net de diagnose hebben gehad als patiënten die al langer voor een behandeling komen. En ook komen er mensen langs voor pijnbestrijding.” Kanker heeft een grote invloed op het dagelijks leven van de patiënt, maar is ook ingrijpend voor familie en vrienden. Mirjam: “Daar staan mensen vaak niet bij stil, de focus ligt op de patiënt. Ik vraag dan altijd aan een dierbare ‘of het beetje met ze gaat?’. En dan komen de emoties los. Soms heb je aan veel of weinig woorden genoeg. Of aan non-verbaal contact: elkaar aanvoelen, even elkaar aankijken en een bemoedigende hand op de schouder, zowel bij de patiënt als bij de dierbare. Dan kom je echt nader tot elkaar. Het verbaast me na al die jaren nog steeds wat er dan ontstaat. Maar soms weten mensen niet echt hoe ze verder moeten. Dan kan ik ze doorverwijzen naar een zorgconsulent, ze helpen die stap te zetten. Vaak hoor ik achteraf hoe dankbaar ze daarvoor zijn.

Elke keer weer is ze onder de indruk hoe mensen met de ziekte omgaan. “Mooi om te zien hoe positief en harmonieus mensen soms blijven, ondanks de ziekte. Ik ben een bevoorrecht mens dat ik dit mee mag maken. Dat ik zo dichtbij het meest kwetsbare moment van het leven van de patiënt mag komen. Ze kunnen zowel hun verdriet als hun vreugde met mij delen. En dat je door er simpelweg ‘te zijn’, zo nader tot elkaar komt, het wel lijkt alsof je 25 jaar vrienden bent.”

Er zijn veel kippenvolmomenten. Ik denk daarbij aan de man waarmee ik de eerste keer een heel emotioneel gesprek had. De tweede keer dat hem zag, kon hij niet meer goed zien. Aan mijn stem hoorde hij dat ik het was en bedankte me alsnog voor het eerdere gesprek. Die momenten heb je niet wekelijks. Maar ook het contact met de vrouw die uitbehandeld was is me bijgebleven. Ik bied haar een luisterend oor. Ze vertelt over haar werk, haar kinderen, haar familie, alle vreugdevolle momenten. En hoe goed zij alles geregeld heeft voor haar nabestaanden. Dan loopt ze de lange gang door naar buiten. We draaien gelijktijdig om en zwaaien nog even naar elkaar, we weten dat we elkaar nooit meer zien. Een letterlijk afscheid.”

Als patiënten het instituut verlaten, heeft Mirjam geen contact meer met hen. Mirjam: “Dat is ook niet raadzaam, het gaat om de momentopname, om het hier en nu. Als mensen weggaan, hoop ik dat de behandeling baat heeft gehad. Ik zeg dan ook altijd ‘ik hoop dat de behandeling doet wat beoogt is en wil je graag weer eens te zien, maar niet hier!” Soms ontvangen wij als gastvrouwen een klein cadeautje van mensen die dankbaar zijn voor onze ondersteuning. Mirjam: “Een mooie kaart of een doos bonbons. Een vrouw maakte voor mij kerstklokjes. Elk jaar als ik een kerstklokje in de boom hang, denk ik ‘ik hoop dat het goed met je gaat’. Toch ben ik ook al blij als iemand gewoon zegt ‘fijn, dat je er was’, dat geeft me zoveel kracht en energie, dat ik met een bijzonder gevoel naar huis ga. Ik hoop dat ik nog heel lang aan de andere kant van de deur van de behandelkamer mag staan en mensen kan blijven helpen met dat stukje menselijkheid dat iedereen zo hard nodig heeft.”